Theo dõi thai kỳ được chia 3 giai đoạn:
Theo dõi thai 3 tháng đầu
Theo dõi thai 3 tháng giữa
Theo dõi thai 3 tháng cuối
Khám thai lần đầu: Thời gian: 1 tuần sau chậm kinh. Kinh nguyệt của bạn đều, bạn và chồng/ bạn trai mới quan hệ, rồi đến ngày bạn chưa thấy ra máu, bạn bắt đầu cảm thấy có thay đổi trong cơ thể, bạn lo lắng, que thử thai 2 "vạch", bạn cần phải đến gặp bác sỹ sản khoa ngay:
Mục đích khám thai lần đầu:
Kiểm tra chính xác bạn có thai chưa?
Xác định thai đã vào buồng tử cung hay chưa?
Lượng giá nguy cơ thai ngoài tử cung, là 1 cấp cứu đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản thậm chí tính mạng của thai phụ.
Nếu bạn chậm kinh, đau bụng có hoặc không ra máu âm đạo, bạn cần khám chuyên khoa Phụ sản ngay.
Lưu ý: Thai 6-8 tuần có nguy cơ sảy thai rất cao, cần xin ý kiên bác sỹ của bạn nếu bạn có tiền sử sảy thai liên tiếp hoặc có dấu hiệu bất thường.
Chậm kinh 1 tuần, chưa quan sát thấy túi thai trên siêu âm, bạn cần xét nghiệm định lượng betahcg để lượng giá nguy cơ thai ngoài tử cung (nếu betahcg tăng > 1000 IU/l bạn sẽ được bác sĩ khoanh vùng đối tượng nguy cơ cao CNTC, nếu không đau bụng bạn sẽ được làm xét nghiệm và siêu âm lại bằng đầu dò âm đạo. Nếu betahCG > 3000 IU/l, vẫn chưa quan sát được thai trong tử cung. Bạn cần đến viện kiểm tra ngay.
Bạn chậm kinh, đau bụng, ra máu âm đạo, không quan sát thấy túi thai trong tử cung, có nguy cơ cao chửa ngoài tử cung hoặc sảy thai. Dự vào kết quả betahCG theo dõi 2 lần (tại thời điểm khám bệnh và sau khám bệnh 2 ngày), bác sĩ sẽ trả lời chính xác cho bạn. Nếu beta hCG tăng gấp 2 lần sau 2 ngày, bạn có nguy cơ chửa ngài, nếu betahcg giảm, bạn đã mất em bé rồi.
Đối với các thai phụ có tiền sử sảy thai, việc khám thai lầm đầu có ý nghĩa quan trọng đặc biệt. Bên cạnh việc quan sát em bé đã vào buồng tử cung hay chưa. Bác sỹ sản khoa sẽ cho bạn theo dõi, diều trị theo chế độ đặc biệt nhằm tăng cường khả năng giữ thai, tránh sảy thai liên tiếp. Càng sảy thai nhiều lần, cơ hội có em bé của bạn càng giảm. Nếu bạn có tiền sử sảy thai hoặc có bệnh hệ thống, việc xét nghiệm xác định sớm tình trạng tăng đường huyết và hội chứng antiphospholipid nhằm lên kế hoạch điều trị dưỡng thai là hết sức cần thiết.
Uống Vitamin và vi lượng tổng hợp hoặc bổ sung thêm viên Sắt ưu thế acid folic
Thai 7-8 tuần: Mục đích: Đánh giá sự phát triển thai của bạn có tương xứng với tuổi thai hay không?, có phôi thai chưa? Có tim thai chưa? Đánh giá các yếu tố nguy cơ: Túi thai tròn hay méo? Dịch tụ sau màng rau?
Khám thai 7 tuần có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Nếu không quan sát thấy phôi thai và tim thai, túi noãn hoàng, Em bé của bạn có nguy cơ dừng phát triển và cần can thiệp để đưa em bé ra ngoài sớm tránh các tai biến nghiêm trọng có thể sảy ra (chửa trứng, ung thư nguyên bào nuôi...). Nếu nghi ngờ thai dừng phát triển, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn làm xét nghiệm betahCG, xét nghiệm lại sau 2 ngày, hoặc siêu âm lại sau 1 tuần. Em bé còn sống nghĩa là betahCG tiếp tục tăng lên, túi thai sau 1 tuần lớn gấp đôi kích thước cũ, có thể nhìn thấy phôi thai, tim thai...
8 tuần, không quan sát thấy phôi thai, không có tim thai, không thấy túi noãn hoàng. Bạn đừng cố nữa nhé, hãy tôn trọng lời khuyên của bác sỹ.
Thông thường, nếu bạn không nhớ chính xác kinh cuối hoặc vòng kinh không đều, thông thường các bác sĩ sẽ hẹn bạn tái khám vào thời điểm thai ước 10 tuần, mục đích đánh giá sự phát triển của bé yêu và đánh giá tương đói chính xác tuổi thai con bạn nhằm lên kế hoạch theo dõi thai kỳ chính xác hơn.
Sản phụ sảy thai liên tiếp, hoặc đa nhân xơ tử cung hoặc mắc các bệnh hệ thống, bệnh tim mạch thông thường sẽ được bác sĩ tư vấn, lên kế hoạch chăm sóc đặc biệt và cân nhắc sử dụng thuốc dưỡng thai liên tục đến hết 12 tuần.
Thai 12 tuần: Mục đích: Đánh giá sự phát triển thai của bạn có tương xứng với tuổi thai hay không? Đánh giá khoảng sáng sau gáy, xương mũi của bé lượng giá nguy cơ nhiễm sắc thể.
Thai 12 - 15 tuần em bé thường xòe bàn tay, bác sĩ sẽ chỉ cho bạn bàn tay bé xòe ra như cánh hoa, và cùng đếm với bác sĩ nhé, một ... hai ... ba ... bốn ... năm ngón tay, 2 tay, 2 chân nhé...
Tuổi thai này bác sĩ còn đánh giá hộp sọ, dạ dày và thành bụng em bé. Hỉnh ảnh 4D cho phép bạn quan sát em bé giẫy đạp ... hai tay và hai chân, dây rốn sẽ d bác sĩ chỉ bạn biết. Đối với thai phụ con lần đầu, lần đầu tiên nhìn thấy bé yêu thật vô cùng ấn tượng
Double Test tuổi thai này lượng giá nguy cơ bệnh DOWN cho con bạn. Siêu âm thai 12 tuần và Double Test đặc biệt có ý nghĩa đối với các thai phụ nguy cơ cao: Tuổi > 35, gia đình có tiền sử dị tật nhiễm sắc thể.
Đối với song thai, việc quan sát tính chất song thai: mọt bánh rau 1 buồng ối hay hai bánh rau hai buồng ối hay một bánh rau hai buồng ối được đánh giá cẩn thận và chính xác. Song thai mọt bánh rau hai buồng ối có nguy cơ đặc biệt của hội chứng truyền máu, các bác sĩ sẽ lên kế hoạch theo dõi cho bạn bàng xét nghiệm và siêu âm với chế đọ đặc biệt giảm thiểu nguy cơ đe dọa hai em bé của bạn.
Ở tuổi thai này nếu bạn chỉ uống vitamin tỏng hợp đói với phụ nữ Việt Nam hầu hết là chưa đủ, nếu chưa uống bạn cần bổ sung viên Sắt ưu thế Acid Folic nữa.
Thai 15 - 18 tuần: Mục đích: Đánh giá sự phát triển thai của bạn có tương xứng với tuổi thai hay không? xương mũi, vầng trán, bàn tay em bé xòe ra, và bác sĩ sẽ chỉ cho bạn đốt thứ 2 ngón út trong bàn tay 5 ngón của em bé, hết tuần 15 tay em bé đã nắm vào rồi, việc quan sát bàn tay và ngón út sẽ khó khăn hơn. Triple Test tuổi thai này lượng giá nguy cơ bệnh DOWN cho con bạn. Triple Test đặc biệt có ý nghĩa đối với các thai phụ nguy cơ cao: Tuổi > 35 hoặc < 18, gia đình có tiền sử dị tật nhiễm sắc thể. Trái tim bé bốn buồng, các dịch ổ bụng, dịch màng phổi nếu có, dạ dầy, phổi và gan bé có thể quan sát được tại tuần thứ 18.
Thai 18 tuần cần xác định nguy cơ đái tháo đường thai nghén cho thai phụ, đặc biệt trên những thai phụ thai tiền sử sinh con to hoặc gia đình có tiền sử đái tháo đường, đái tháo đường thai nghén, thai phụ tiền sử bệnh rối loạn chuyển hóa, bệnh nội tiết.
Đối với các thai phụ Tuổi > 35 hoặc < 18, gia đình có tiền sử dị tật nhiễm sắc thể, thai phụ siêu âm 12 tuần khoảng sáng sau gáy > 3,5 mm, cần làm nhiễm sắc thể đồ (chọc ối) để chẩn đoán xác định dị tật nhiễm sắc thể cho thai nhi.
Thai phụ > 40 tuổi hoặc thai phụ có con đã bị dị tật nhiễm sắc thể không làm triple test, mặc định chọc ối làm nhiễm sắc thể đồ để kết quả chính xác hơn. Nếu em bé có dị tật cần đình chỉ thai nghén sớm.
Tuổi thai này bên cạnh việc bổ sung viên Sắt ưu thế hàm lượng Sắt, nếu có các biểu hiện buồn mỏi chân tay, chuột rút,bạn nên bổ sung Canxi sớm phục vụ cho nhu cầu phát triển của em bé.
Thai 22 - 24 tuần:
Đánh giá sự phát triển thai của bạn có tương xứng với tuổi thai hay không?
Siêu âm 4D đánh giá dị tật thai nhi, các bác sĩ sẽ lần lượt kiểm tra tất cả các chỉ số và hình ảnh cơ quan bộ phận của em bé từ đỉnh đầu đến gót chân với một dãy các chỉ số được quan sát và ghi lại, nếu phát hiện thai dị tât, chỉ định đình chỉ thai nghén được thực hiện thời điểm này. Do vậy cần siêu âm tại các cơ sở sản khoa phù hợp hoặc tại các bệnh viện phụ sản lớn.
Tiêm uốn ván mũi 1
Tiếp tục uống Sắt và Canxi
Thai 26 - 28 tuần
Đánh giá sự phát triển thai của bạn có tương xứng với tuổi thai hay không?
Chẩn đoán thai nghén nguy cơ cao: Tiền sản giật (Phù, Protein niệu, tăng huyết áp), rau tiền đạo.
Xét nghiệm viêm gan B, HIV, nếu bạn có kết quả dương tính, điều trị dự phòng lấy truyền HIV/ VGB từ tuần 28 giảm nguy cơ lây nhiễm HIV/ VGB từ mẹ sang con từ 34% xuống dưới 3%, thuốc điều trị miễm phí, xin ý kiến BS của bạn để được tiếp cận dịch vụ
Xét nghiệm nhóm máu xác định nguy cơ bất đồng nhóm máu mẹ - con, bạn có nguy cơ bất đồng nhóm máu RH, và đối diện nguy cơ sảy thai liên tiếp, bạn thuộc đối tượng nhóm máu O nguy hiểm? Các BS sẽ tư vấn và điều trị dự phòng giúp bạn
Song thai đối diện nguy cơ đẻ non, thai bé, bạn cần tiêm trường thành phổi cho con, Đối với các trường hợp song thai một bánh rau hai buồng ối, thời điểm này thường có biểu hiện của hội chứng truyền máu, nguy cơ bạn có thể mất cả hai em bé. Siêu âm dofler, dùng thuốc giảm co, hỗ trợ trưởng thành phổi sẽ giảm thiểu nguy cơ và xác định thời điểm can thiệp thích hợp cho con bạn.
Thời điểm này do yếu tố nueoecs ối dồi dào và thay đổi cân bằng trọng lực trong cơ thể, em bé thường quay đầu, tối tối trước khi đi ngủ và mõi buổi sáng thức dậy bụng bạ căng cứng, lo lắng và nguy cơ đẻ non? Bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn trong từng trường hợp cụ thể.
Tiêm uốn ván mũi 2 sau mũi 1 khoảng 1 tháng
Thai 32 tuần
Đánh giá sự phát triển thai của bạn có tương xứng với tuổi thai hay không?
Siêu âm 4D đánh giá trước sinh các dị tật thai nhi, một lần nữa em bé của bạn được rà soát từ đầu đến gót chân với một dãy chỉ số được ghi nhận, bác sĩ sẽ kết luận thêm về dị tật tim, bất thường thể trai, rau tiền đạo, rau bám thấp...
Theo dõi thai nghén nguy cơ cao: Tiền sản giật (Phù, Protein niệu, tăng huyết áp), rau tiền đạo.
Theo dõi các dấu hiệu thường gặp: hoa mắt, chóng mặt, buồn, mỏi tay chân, chuột rút.
Thông thường, để việc đánh giá em bé được liên tục và trao đổi về kế hoạch chuẩn bị sinh em bé, các bác sỹ có thể hẹn bạn tái khám lúc thai 34 tuần.
Thai hết 34 tuần, bạn có thể tạm thở phào, em bé củ bạn về cơ bản có thể phát triển bình thường ngay cả khi 34 tuần bất chợt bạ chuyển dạ rõ hoặc vỡ ối non.
Thai 36 tuần
Đánh giá sự phát triển thai của bạn có tương xứng với tuổi thai hay không?
Siêu âm 2D đánh giá ngôi thai, nước ối, bánh rau
Đay là giai đoạn làm hồ sơ quản lý trước sinh tại các bệnh viện Phụ sản, xin ý kiến bạn bè và bác sỹ của bạn đẻ chuẩn bị cho cuộc vượt cạn được thuận lợi.
Thai 37 tuần, 38 tuần, 39 tuần:
Đánh giá sự phát triển thai của bạn có tương xứng với tuổi thai hay không?
Siêu âm 2D đánh giá ngôi thai, nước ối, bánh rau hàng tuần.
Tiên lượng các yếu tố chuyển dạ: đặc biệt thai ngược, thai to, dây rau quấn cổ, đa ối, ối giảm, tiền sản giật, sản phụ bị các bệnh rối loạn chuyển hóa, tim mạch...
Đây là giai đoạn bạn cần trao đổi với các bác sỹ chuyên khoa Phụ sản để có được tư vấn tốt nhất.
Thai 40 tuần:
Siêu âm 2D đánh giá ngôi thai, nước ối, bánh rau
Tiên lượng các yếu tố chuyển dạ.
Thai quá ngày sinh, thai chậm phát triển trong BTC:
Siêu âm 2D đánh giá tim thai, ngôi thai, nước ối, bánh rau
Siêu âm chuyên sâu thăm dò động mạc rốn đánh giá chức năng bánh rau, động mạch não, siêu âm thăm dò động mạch tử cung...
Theo dõi Monitor
Test vê núm vú đánh giá nguy cơ suy thai.
Giai đoạn tuổi thai này cần các thăm dò chuyên sâu, bạn cần cẩn trọng lựa chọn phòng khám và các bệnh viện Phụ sản phù hợp chuyên môn hỗ trợ cho con bạn.
Bất kỳ tuổi thai nào nếu bạn đau bụng, ra máu âm đạo, ngất, tai nạn... bạn cần khám chuyên khoa Phụ sản hoặc đến viện ngay.
Phòng khám sản phụ khoa và KHHGĐ 53 Trường Lâm
Bs. Phạm Xuân Trường, Khoa Đẻ A2, Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội, 0906009967
Bs. Nguyễn Văn Chí, Khoa Chẩn đoán Hình Ảnh, Bệnh viện PS Hà Nội, 0904334579
Không có nhận xét nào: